Erfbelasting op herroeping schenking tussen echtgenoten wegens fiscaal misbruik?
De Vlaamse Belastingdienst (Vlabel) wil een belastingplichtige, die bankgiften aan zijn overleden echtgenote herroept, belasten omdat dit in haar ogen fiscaal misbruik uitmaakt. Is de beroepsrechter daarmee eens?
In casu ging het om een man en vrouw gehuwd met scheiding van goederen. De echtgenoot had bankgiften aan zijn vrouw gedaan, maar nadien komt zijn echtgenote plots te overlijden. De echtgenoot verwerpt de nalatenschap en herroept de bankgiften. De waarde van de bankgiften werden in de aangifte nalatenschap in mindering gebracht van de belastbare grondslag. Het Vlabel heft toch erfbelasting op de totale som omdat dit fiscaal misbruik zou uitmaken.
De beroepsrechter te Gent is het daar niet mee eens. De echtgenoot heeft op basis van art. 4.420 van het Burgerlijk Wetboek immers het recht om de schenking te herroepen, welke van openbare orde is. Deze herroeping is ook mogelijk na het overlijden van de echtgenote. Dit werd immers ook aanvaard door de fiscus (Besl. Nr. E.E./86.063 van 29 mei 1979). Zulke herroeping werkt burgerrechtelijk retroactief terug tot de datum van de schenking.
Deze retroactiviteit werkt volgens de beroepsrechter ook fiscaal door voor de toepassing van de erfbelasting omdat de fiscale wet daar niet van afwijkt en stelt de belastingplichtige dan ook in het gelijk (Gent 30 mei 2023).